Những năm đầu đời T. E. Lawrence

Nơi sinh của T.E.Lawrence. Ngôi nhà ban đầu được gọi là 'Gorphwysfa' trước khi mang tên tiếng Anh 'Woodlands'. Về sau nó được cải về tên cũ, nhưng theo chính tả tiếng Wales hiện đại 'Gorffwysfa', nhưng gần đây lại đổi thành 'Lawrence House'.

Lawrence sinh ở Gorphwysfa vùng Tremadog, Caernarfonshire (nay là Gwynedd), Wales. Người cha gốc Anh-Ireland, Thomas Robert Tighe Chapman, người năm 1914 thừa kế tước vị Huân tước thứ 7 của Westmeath ở Ireland, đã bỏ vợ ông Edith vì nữ gia sư của các con gái ông Sarah Junner (con ngoài giá thú của một người tên Lawrence, do đó thường tự gọi mình là 'Cô Lawrence' trong gia đình Chapman).[8] Hai người không lấy nhau nhưng vẫn thường được gọi là ông bà Lawrence.Thomas Chapman và Sarah Junner đã có năm người con trai ngoài giá thú, trong đó Thomas Edward là người con thứ hai. Từ Wales gia đình chuyển tới Kirkudbright ở Scotland, sau đó là DinardBrittany, rồi tới Jersey. Từ 1894–1896 họ sống ở Langley Lodge (ngày nay đã bị phá hủy), định cư trong khu rừng riêng ở đường biên phía đông của New Forest và Southampton Water ở Hampshire. Ông Lawrence từng bơi thuyền và đưa bọn trẻ tới xem cuộc đua thuyền buồm ở bãi biển Solent off Lepe. Đến lúc họ rời đi, cậu bé tám tuổi Ned (tên thường gọi của Thomas) đã có khuynh hướng thích đồng quê và các hoạt động ngoài trời.

Hè năm 1896 gia đình Lawrence chuyển tới 2 Polstead Road (ngày nay được ghi dấu bằng một tấm biển xanh) ở Oxford, nơi,cho tới 1921, họ sống dưới tên Ông bà Lawrence. Ned đăng ký vào Trung học cho nam sinh Oxford, nơi một trong bốn "nhà" về sau mang "Lawrence" để tưởng nhớ ông; trường này đóng cửa năm 1966.[9] Như là một nam sinh, một trong những sở thích của ông trong thời gian sống ở đây là đạp xe tới nhà thờ địa phương và sao chép các tượng chân dung(brass rubbing). Lawrence và một người anh em trai của ông trở thành những thành viên của Đoàn Thanh niên Công giáoNhà thờ St Aldate.

Lawrence khẳng định rằng khoảng năm 1905, ông từng trốn nhà để phục vụ trong vài tuần như là một chiến sĩ trong Pháo binh Phòng thủ Hoàng gia tại Lâu đài St MawesCornwall, nơi ông được trưng tập. Trong văn khố quân đội không lưu trữ văn bản nào xác nhận điều này.[10]

Từ năm 1907 Lawrence học ở Jesus College, Oxford. Trong những mùa hè 1907 và 1908, ông đã du lịch nước Pháp bằng xe đạp, sưu tập các bức ảnh, tranh vẽ và số liệu đo đạc về các tòa lâu đài trung cổ. Vào mùa hè 1909, ông tiến hành một cuộc du lịch đơn độc kéo dài ba tháng tới những pháo đài của quân Thập tự ở Syria thuộc Ottoman, trong đó ông đã đi bộ hơn 1.000 dặm (1.600 km). Lawrence tốt nghiệp hạng ưu với luận văn Ảnh hưởng của quân Thập tự chinh lên kiến trúc quân sự châu Âu – tới cuối thế kỷ XII dựa trên các nghiên cứu thực địa của ông ở châu Âu, nhất là ở Châlus, và ở Trung Đông.

Sau khi tốt nghiệp vào năm 1910, Lawrence bắt đầu nghiên cứu sau đại học về đồ gốm Trung cổ với một học bổng của trường Magdalen College, Oxford, nhưng ông đã từ bỏ sau khi có cơ hội trở thành một nhà khảo cổ học thực hành ở Trung Đông. Lawrence trở thành một nhà ngôn ngữ khi thông thạo tiếng Pháp, tiếng Đức, Latin, tiếng Hy Lạp, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, tiếng Ả Rập, tiếng Syria.[cần dẫn nguồn] Tháng Mười Hai 1910 ông chèo thuyền tới Beirut, đáp tới Jbail (Byblos), nơi ông đã học tiếng Ả rập. Sau đó ông tiến hành các cuộc khai quật ở Carchemish, gần Jerablus phía bắc Syria, nơi ông làm trong kíp của D. G. Hogarth và R. Campbell-Thompson thuộc Bảo tàng Anh quốc. Sau này ông khẳng định rằng tất cả những gì ông thu hoạch được đều mắc nợ Hogarth.[11] Nằm gần đường giao cắt quan trọng trên đường sắt Baghdad, các tri thức thu lượm được ở đây đã đóng vai trò quan trọng trong trí tuệ quân sự sau này của ông. Trong khi khai quật các di chỉ cổ Lưỡng Hà, Lawrence đã gặp Gertrude Bell, người đã ảnh hưởng lớn đến ông trong thời gian ở Trung Đông.

T. E. Lawrence và Leonard Woolley (phải) ở Carchemish, Mùa xuân 1913.

Cuối năm 1911, Lawrence trở lại Anh một thời gian ngắn. Tháng 11 ông lên đường tới Beirut cho mùa thứ khai ở Carchemish, nơi ông làm việc với Leonard Woolley. Mặc dù ưu tiên công việc ở đây, ông cũng cộng tác ngắn hạn với Flinders PetrieKafr Ammar, Ai Cập.

Lawrence tiếp tục cuộc hành trình ở Trung Đông cho tới khi bùng nổ Thế Chiến I. Tháng Một 1914, Woolley và Lawrence cùng được tuyển chọn bởi quân đội Anh dưới vỏ bọc khảo cổ cho cuộc trinh sát của quân đội ở sa mạc Negev. Họ được tài trợ bởi Quỹ Thám hiểm Palestine để điều tra một vùng mà trong Kinh Thánh gọi là "Hoang địa Zin"; dọc theo đường, họ tiến hành một cuộc điều tra khảo cổ ở sa mạc Negev. Negev có một vị trí chiến lược, dễ là nơi băng qua của bất cứ đội quân Ottoman nào tấn công Ai Cập trong cuộc chiến. Woolley và Lawrence sau đó đã công bố một bản tường thuật của những kết quả khảo cổ,[12] nhưng quan trọng hơn là một bản đồ cập nhật về khu vực, với nhấn mạnh đặc biệt tới những đặc điểm quân sự trọng yếu như nguồn nước. Lawrence cũng đã tới thăm AqabaPetra.

Từ tháng Ba tới tháng 5 năm 1914, Lawrence lại làm việc ở Carchemish. Sau khi chiến sự bùng nổ tháng 8 năm 1914, theo lời khuyên của S.F. Newcombe, Lawrence đã không đăng ký lập tức vào Quân đội Anh; để chờ đến tháng 11, khi ông được triệu tập vào General List (Đoàn chuyên gia phục vụ cho quân đội Anh).

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: T. E. Lawrence http://www.castlehillpress.com/publications/letter... http://books.google.com/books?id=C9RZeGdPF9MC&pg=P... http://books.google.com/books?id=KgSGAAAAIAAJ&dq=T... http://books.google.com/books?id=xKbdZV9aLUkC&pg=P... http://www.historynet.com/magazines/military_histo... http://www.neurosurgery-online.com/pt/re/neurosurg... http://research.hrc.utexas.edu:8080/hrcxtf/view?do... http://telawrence.info/ http://www.telawrence.info/telawrenceinfo/legacy3/... http://www.telawrence.info/telawrenceinfo/life/bio...